تست ها و آزمایشات ضروری برای لوله های گرید های ( X52 – X60 – X65 – X70 )
در صنایع نفت گاز و پتروشیمی لوله های آلیاژی که با پیشوند X شروع می شوند شامل گرید های مختلفی هستند که این گرید ها عبارتند از :
- API5L X42
- API5L X52
- API5L X60
- API5L X65
- API5L X70
آلیاژهایی که به آن اشاره شد گریدهای استاندارد API آمریکا ( American Petroleum Institute ) می باشد که ابتدائا توسط مهندسین آمریکایی برای خطوط انتقال نفت گاز و دیگر میعانات در جهان طراحی شده است این لوله ها در سراسر جهان می بایست در فرآیند تولید از استانداردهای گریدهای API پیروی کنند و پس از تولید توسط کارخانجات و کمپانی هایی که این لوله ها را برای خریداران در سراسر جهان تولید می کنند می بایست توسط خریداران که بعضا شرکت های پیمانکار کارفرما و فعال در حوزه نفت گاز پتروشیمی آبرسانی و دیگر حوزه ها هستند لوله های مذکور می بایست توسط موسسات متالورژی معتبر در جهان مورد ارزیابی قرار گیرد تا گواهینامه های لازم برای استفاده از لوله ها با گریدهای API در خطوط انتقال سیالات توسط شرکت های متالوژی معتبر صادر گردد.
لوله ها با گرید های X52 – X60 – X65 برای انتقال کلیه میعانات نفت و گاز و دیگر سیالات در جهان مورد استفاده قرار می گیرد و می بایست لوله های مذکور توسط شرکت ها و موسسات بازرسی بین المللی مورد بازرسی شرایط گوناگون قرار گیرد تا مجوزهای لازم برای استفاده در خطوط انتقال سیالات برای این لوله ها صادر شود .
لوله ها با گرید های API می توانند در گرید های مختلفی تولید شوند که بالاتر به آن ها اشاره کردیم اما کلیه این لوله ها در فرآینده ای تست های متالورژی می بایست مورد تست های گوناگونی قرار گیرند که در ادامه مقاله به صورت مشروح و کلی به تست های ضروری بر روی لوله های API خریداری شده توسط خریداران و پیمانکاران و کارفرمایان فعال در حوزه های نفت گاز و پتروشیمی خواهیم پرداخت .
آزمون های ضروری برای لوله های گرید های API X60 – API X52
لوله های تولید شده توسط کمپانی های مختلف جهان پس از صدور شناسنامه از سوی کمپانی های تولیدی قبل از استفاده در خطوط انتقال میعانات نفت و گاز می بایست مورد آزمون های مختلفی قرار گیرد آزمون های تکمیلی برای لوله های گرید های API X60 – API X52 آزمون هایی است که توسط موسسه API آمریکا بر روی این لوله ها درخواست گردیده و کلیه لوله هایی که با استانداردهای گرید های API تولید می شوند می بایست مورد آزمون متالوژی قرار گیرند.
این آزمون ها برای تعیین گرید نهایی شامل مراحل مختلفی هستند که مراحل مختلف آزمون های انجام شده بر روی لوله های گرید های API به شرح زیر می باشد :
- آزمون آنالیز مواد شیمیایی
- آزمون کشش ( خواص مکانیکی )
- آزمون تست ضربه ( Impact Test )
- آزمون متالوگرافی
- آزمون تخت کردن
- آزمون تست جوش
آزمون هایی که در بالا به آن اشاره شد آزمون های لازم برای تعیین گرید لوله های تولید شده با استاندارد X52 – X60 هستند که می بایست توسط شرکت های متالورژی معتبر لوله های به کار رفته در خطوط انتقال سیالات نفت و گاز مورد ارزیابی و آزمایش قرار گیرند.
این لوله ها می بایست از کلیه مراحل آزمون بالا سربلند بیرون آیند تا بتوانند مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز در سراسر جهان قرار گیرند.
آزمون های مطرح شده در بالا هر کدام ویژگی ها و قابلیت های خاصی از این فولادها را ارزیابی می کند که در ادامه مقاله به صورت مشروح به ویژگی های هر یک از آزمون هایی که در بالا به آن اشاره شد خواهیم پرداخت :
- آزمون شناخت مواد شیمیایی :
آزمون شناخت مواد شیمیایی بر روی تکه ای از فولاد انجام می شود این آزمون که توسط دستگاه های کوانتومتر یا اسپکترومتری نشری بر روی این فولاد ها صورت می پذیرد برای آماده سازی نمونه برای انجام آزمون مواد شیمیایی ابتدا قطعه ای از فولاد را که حداقل به اندازه یک قوطی کبریت می باشد از بقیه بافت فولاد جداسازی نموده و سطح آن را با سنگ زنی و ثباته زنی سطحی از هرگونه مواد زائد همچون چربی ها و یا اکسید آهن که در سطح فولاد شکل می گیرد پاکسازی می کنند .
پس از پاکسازی سطح فولاد فولاد طی تماس با دستگاه کوانتومتر مورد ارزیابی مواد شیمیایی موجود در بافت خود قرار می گیرد که می بایست در این مرحله مواد شیمیایی که در بافت فولاد به کار رفته مطابق با استاندارد API آمریکا باشد برای لوله های گریدهای X52 – X60 میزان عناصری همچون کربن منگنز سیلیسیم فسفر و گوگرد در بافت این لوله ها بسیار ضروری بوده و این لوله ها می بایست مورد ارزیابی توسط دستگاه کوانتومتری واقع شوند تا بتوانند بافت آن ها را مورد ارزیابی قرار دهند که میزان مواد شیمیایی فولادی به کار رفته در بافت این آلیاژها کمتر و یا بیشتر از میزان مشخص شده برابر با استاندارد API آمریکا نباشد.
- آزمون خواص مکانیکی ( تست کشش )
آزمون خواص مکانیکی بر روی کلیه لوله های فولادی با گرید های X52 – X60 می بایست صورت پذیرد این لوله ها می بایست در شرایط تنش و کشش مقاومت ویژه ای را از خود نشان دهند و این آزمون بر روی لوله های فولادی به این صورت انجام می شود که ابتدا نمونه ای از لوله تحویل مراکز متالورژی شده و از نمونه مذکور قطعاتی برش کاری شده که اصطلاحا در ادبیات آزمایشگاهی به آنها دمبل می گویند و شکل هندسی آن ها شبیه شکل I انگلیسی می باشد نمونه های جداسازی شده از لوله های گرید های API X52 – X60 پس از آماده سازی در دستگاه تست خواص مکانیکی قرار می گیرد و میزان تنش تسلیم و مقاومت نهایی آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد.
تنش تسلیم بر روی لوله های مورد نظر توسط دستگاه کشش به گونه ای است که می بایست مطابق با استاندارد API باشد یعنی اعداد نشان مشخص شده بر روی دستگاه های تست خواص مکانیکی می بایست مطابق با اعداد استانداردگذار API آمریکا باشد تا این لوله ها بتوانند از این مرحله از آزمون سربلند بیرون آیند .
- تست ضربه ( Impact Test ) :
تست ضربه از دیگر تست های ضروری بر روی لوله های گریدهای API می باشد برای تست ضربه از لوله های آلیاژی گریدهای سری API X52 – API X60 نمونه برداری شده و لوله های مذکور تحت تست ضربه قرار می گیرد برای آلیاژهای مختلف گریدهای سری X این تست می تواند در دماهای متغییر انجام شود که برای برخی از آلیاژها دمای تست ضربه در محدوده منفی 20 درجه سانتی گراد انجام می شود اما برای آلیاژهای X52 – X60 تست ضربه در دمای صفر درجه صورت می پذیرد یکی از الزامات تست ضربه بر روی لوله های فولادی این است که این لوله ها می بایست در صورت وارد شدن ضربه در شرایط کاری مقاومت لازم را از خود نشان دهند چرا که احتمال عبور سیالات خطرناکی همچون مواد نفت و گاز که می توانند مشتعل شوند در شرایط کاری این لوله ها بسیار بالا می باشد و لوله های مورد نظر پس از انجام تست ضربه وارد مرحله بعدی یا همان تست های تکمیلی دیگر می گردند.
در کل تست ضربه از ضروریات آلیاژ های گرید های API برای استفاده از این لوله ها در خطوط انتقال نفت و گاز می باشد
تست متالوگرافی
تست متالوگرافی تست متالوگرافی بر روی فولاد های گرید های API X52 – API X60 به این صورت انجام می شود که قطعه ای از فولاد را پس از نمونه برداری سطح آن را کاملا از هرگونه مواد چربی کثیفی و یا اکسید آهن پاکسازی نموده و فولاد مورد نظر را در محلول های خاصی که مشخص کننده بافت قطعی فولاد می باشند می خوابانند پس از گذشت زمانی مشخص فولاد ها تحت تست متالوگرافی قرار می گیرند و زیر ذره بین با بزرگنمایی بیش از 200 برابر تا حداکثر 500 برابر بافت فولاد توسط مهندسین متالوژی مشاهده شده تا کیفیت بافت فولاد برای استفاده در خطوط انتقال مشخص شود.
لازم به ذکر است در بافت فولاد هیچ گونه ناخالصی نباید وجود داشته باشد چرا که وجود هر گونه ناخالصی یا حباب های بسیار ریز میکروسکوپی می تواند در شرایط کاری برای فولاد مشکل ایجاد کرده و در نهایت فولاد مورد نظر را برای استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز آسیب پذیر نماید.
پس در شرایط تست متالوگرافی بافت فولاد به صورت میکروسکوپی ارزیابی می گردد و بافت فولادهای به کار رفته در خطوط انتقال نفت و گاز در شرایط تست متالوگرافی می بایست عاری از هرگونه ناخالصی باشد.
تست تخت کردن ( Flattening Test )
تست تخت کردن بر روی کلیه لوله های فولادی گریدهای API می بایست برای آزمون های تکمیلی انجام شود در شرایط تست تخت کردن قسمتی از لوله به صورت رینگ برشکاری شده و رینگ مورد نظر در زیر دستگاه های پرس مورد پرس سنگین قرار می گیرد.
در شرایط پرس کاری می بایست لوله ها تا پرس نهایی و تخت شدن یا فلت شدن نهایی مقاومت های لازم را از خود نشان دهند و در بافت ها ترکی دیده نشود در شرایط تست تخت کردن پس از تخت شدن کامل لوله قسمت هایی که به آن ها فشار وارد شده و تا شده مورد ارزیابی مهندسین متالورژی قرار می گیرد و در نهایت در صورتی که در قسمت هایی که لوله تا شده ترک ایجاد نشود لوله از تست تخت کردن سربلند بیرون می آید.
تست جوش
یکی دیگر از تست هایی که بر روی لوله های آلیاژی صورت می پذیرد شناخت بافت فولاد برای جوشکاری است از آنجایی که لوله ها با گریدهای API معمولا در خطوط انتقال به هم جوش داده می شوند تست جوش نیز یکی دیگر از ضروریات انجام شده بر روی لوله های مختلف آلیاژی و فولادی گریدهای API می باشد که می بایست در شرایط تست برای بازرسان مشخص کند که فولاد مورد نظر قابلیت جوش پذیری ایده آلی را دارد یا خیر در شرایط دایر نمودن خطوط انتقال نفت و گاز پس از جوشکاری لوله ها به همدیگر این لوله ها وارد مدار کاری می شوند و بافت فولاد می بایست توسط مهندسین ارزیابی شود تا مشخص شود آیا لوله تولید شده امکان جوشکاری و اتصال به یکدیگر را دارد یا خیر در کل کلیه لوله های گریت های API با توجه به اینکه در خطوط انتقال سیالات به کار گرفته می شوند می بایست بافت آن ها برای جوشکاری ایده آل باشد .
موارد اجمالی که در بالا به آنها اشاره شد تست های مختلفی است که بر روی لوله های گریدهای X52 – X60 و دیگر لوله های گرید های API صورت می پذیرد شما خریداران گرامی در هنگام خرید لوله ها با گرید های X52 – X60 و دیگر گرید هایی که با پیشوند X آغاز می شود می بایست همواره این را در نظر داشته باشید که لوله های خریداری شده می بایست برای استفاده در خطوط انتقال سیالات قبل از دایر نمودن خطوط و استفاده از لوله ها در خطوط انتقال سیالات مورد ارزیابی قرار گرفته و مورد آزمون های مواد شیمیایی و خواص مکانیکی تست های Impact Test متالوگرافی تخت کردن و جوش قرار گیرد تا بتوان در نهایت از لوله های مورد نظر در خطوط انتقال سیالات در صنایعی همچون نفت گاز پتروشیمی و آب استفاده نمود.
شما خریداران گرامی می توانید برای خرید انواع لوله ها در گرید های مختلف استانداردهای API5L لوله های مورد نظر خود را در سایز های 1 اینچ تا سایز 64 اینچ و در ضخامت های مختلف به صورت مانیسمان درز مستقیم اسپیرال و دیگر لوله های آلیاژی از بخش بازرگانی و فروش شرکت مهزیار فولاد استعلام نمایید.
شرکت مهزیار فولاد و متخصصین و کارشناسان فروش در این شرکت لوله های مورد نیاز شما خریداران را برای استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز برای شما عزیزان تامین می نمایند و کلیه لوله های تامین شده که با گرید های API5L در استانداردهای X42-X52 – X60 – X65 – X70 مورد استفاده قرار می گیرد توسط شرکت مهزیار فولاد تضمین شده و لوله های مورد نظر همواره برای استفاده در خطوط انتقال سیالات گوناگون توسط شرکت ما برای شما ضمانت اجرایی استفاده را می توانند دریافت نمایند برای خرید کلیه لوله های گرید های API و دیگر گرید های استانداردهای ASTM – DIN و دیگر استانداردهای رایج در جهان می توانید با بخش کارشناسی فروش شرکت مهزیار فولاد تماس حاصل نموده و لوله های مورد نیاز خود را برای پروژه های مورد نظر خود استعلام نموده و در نهایت خریداری نمایید شکرت مهزیار فولاد تامین کننده کلیه لوله های آلیاژی و فولادی کربن استیل سوپر آلیاژ در شکل های مانیسمان درز مستقیم اسپیرال و دیگر استانداردها در ایران .
گردآورنده : مهزیار راد
دیدگاهتان را بنویسید